Αγαπητές/οί συνάδελφοι,
Η ψυχική υγεία είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και προϋπόθεση ευεξίας, ανθεκτικότητας και κοινωνικής συνοχής. Το 2021 σχεδόν 1 στους 7 ανθρώπους παγκοσμίως (περίπου 1,1 δισ.) ζούσε με ψυχική διαταραχή , με την κατάθλιψη και τις αγχώδεις διαταραχές να είναι οι συχνότερες — κι όμως η πρόσβαση σε αποτελεσματική φροντίδα παραμένει ανεπαρκής. Σε συνθήκες καταστροφών και συγκρούσεων, οι ανάγκες αυξάνονται: περίπου 1 στους 5 επηρεαζόμενους εμφανίζει ψυχική διαταραχή και 9% βιώνει μέτρια ή σοβαρή μορφή. Στην Ελλάδα, πριν από την πανδημία, σχεδόν 1 στους 5 (19%) αντιμετώπιζε ζήτημα ψυχικής υγείας, με καταθλιπτικές διαταραχές ~7% και αγχώδεις ~6%. Επιπλέον, το 2022 καταγράφηκαν 516 θάνατοι από αυτοκτονία. Στο πλαίσιο αυτό, η 10η Οκτωβρίου — Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας — εστιάζει φέτος στην «πρόσβαση στις υπηρεσίες σε καταστροφές και έκτακτες ανάγκες», αναδεικνύοντας τον κρίσιμο ρόλο της ΠΦΥ και των Επισκεπτών/τριών Υγείας.
Καλούμαστε όλες/οι οι Επισκέπτες/τριες Υγείας — ανεξαρτήτως φορέα εργασίας (Υπουργείο Υγείας, ΥΠΕ, Δήμοι, Περιφέρειες) — να συμβάλουμε με τοπικές δράσεις, όπως:
• Ομιλίες και ενημερωτικές διαλέξεις σε δομές ΠΦΥ και σε χώρους της κοινότητας (σχολεία, ΚΑΠΗ, ΚΔΑΠ, συλλόγους, τοπικούς φορείς).
• Διοργάνωση «Ημερών Ψυχικής Υγείας» με έμφαση στην πρόσβαση σε υπηρεσίες και στις πρώτες ψυχολογικές βοήθειες .
• Διανομή έντυπου/ηλεκτρονικού υλικού (WHO)
• Παρεμβάσεις σε ευάλωτες ομάδες (έφηβοι, ηλικιωμένοι, χρονίως πάσχοντες, ΑμεΑ, πρόσφυγες/μετανάστες, κάτοικοι απομακρυσμένων περιοχών).
• Καμπάνιες με χρήση social media και τοπικών ΜΜΕ, αξιοποιώντας ενιαία μηνύματα και υλικό.
• Συνεργασίες με κοινωνικές υπηρεσίες/ΜΚΟ για ενίσχυση και έγκαιρη παραπομπή.
• Δικτύωση με δήμους/περιφέρειες και κοινοτικές δομές για την ανάδειξη των διαδρομών παραπομπής (referral pathways)
• Ανάρτηση της επισυναπτόμενης αφίσας στα κοινωνικά σας δίκτυα (Facebook, Instagram, Τik-Tok, Linkedln κτλ)
Για την τεκμηρίωση και για έτοιμο υλικό προς αξιοποίηση προτείνονται οι ακόλουθες έγκυρες πηγές:
• Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) – World Mental Health Day 2025 (campaign materials): https://www.who.int/campaigns/world-mental-health-day/2025
• World Federation for Mental Health (WFMH) – WMHD 2025 https://wmhdofficial.com/
• WHO – Fact sheet: Mental health in emergencies (επικαιροποίηση 2025): https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/mental-health-in-emergencies
• WHO – Psychological First Aid (PFA): Guide for Field Workers (PDF): https://www.who.int/publications/i/item/9789241548205
• WHO – Doing What Matters in Times of Stress (βιβλιαράκι + audio):
https://www.who.int/publications-detail-redirect/9789240003927
• WHO – Problem Management Plus (PM+) & Group PM+: https://www.who.int/publications/i/item/WHO-MSD-MER-18.5 ; https://www.who.int/publications/i/item/9789240008106
• WHO – mhGAP Intervention Guide v2.0 & mhGAP-Humanitarian Intervention Guide (HIG): https://www.who.int/publications/i/item/9789241549790 ; https://www.who.int/publications/i/item/9789241548922
• IASC – Guidelines on MHPSS in Emergency Settings & Common M&E Framework: https://globalprotectioncluster.org/sites/default/files/2022-05/iasc_guidelines_on_mental_health_and_psychosocial_support_in_emergency_settings_english.pdf ; https://www.mhinnovation.net/sites/default/files/content/document/_IASC%20Common%20Monitoring%20and%20Evaluation%20Framework%20for%20Mental%20Health%20and%20Psychosocial%20Support%20in%20Emergency%20Settings-%20With%20means%20of%20verification%20%28Version%202.pdf
• Ελλάδα – Γραμμή Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης 10306: https://10306.gr/
Παρακαλείστε να ενημερώνετε τον ΠΣΕΥ (info@psey.gr) για τις δράσεις που θα αναπτύξετε, ώστε να υπάρχει πανελλαδική καταγραφή, προβολή και αξιοποίηση των αποτελεσμάτων.
Ο/Η Επισκέπτης/τρια Υγείας αποτελεί θεσμοθετημένο κρίκο μεταξύ οικογένειας, κοινότητας και δομών υγείας. Η συμμετοχή όλων μας στον εορτασμό της φετινής ημέρας θα συμβάλει ουσιαστικά στη βελτίωση της ψυχικής υγείας του πληθυσμού και στην ενίσχυση της πρόσβασης σε φροντίδα.
Ενδεικτικές βιβλιογραφικές παραπομπές:
• WHO — Fact sheet: Mental disorders (30 Sep 2025). https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/mental-disorders
• WHO — Fact sheet: Mental health in emergencies (6 May 2025). Βάση: Charlson et al., Lancet 2019. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/mental-health-in-emergencies
• OECD/European Observatory on Health Systems and Policies — Greece: Country Health Profile 2023. https://www.oecd.org/content/dam/oecd/en/publications/reports/2023/12/greece-country-health-profile-2023_0d70aae7/dd530c3e-en.pdf
• ΕΛΣΤΑΤ — Causes of Death: 2022 (Δελτίο Τύπου, 21 Φεβ 2025). https://www.statistics.gr/documents/20181/55ab49a2-4686-6cf3-0766-a2762c9aa3ec
• WHO. Mental health in emergencies – Fact sheet (06/05/2025)
• WHO/Europe (2025). Scaling up mental health services within the PHC approach – Policy paper.
• WHO. Psychological First Aid: Guide for Field Workers (2011).
• WHO & UNHCR. mhGAP-HIG (2015).
• WHO. mhGAP Intervention Guide v2.0 (2016).
• WHO. Doing What Matters in Times of Stress (2020).
• IASC. Guidelines on MHPSS in Emergency Settings (2007) & Common M&E Framework (2017/2021).
• WHO/UNICEF/UNHCR/UNFPA. MHPSS Minimum Service Package (2022–24).
Καλή Επιτυχία στις δράσεις σας
Δείτε και κατεβάστε το PDF
